Tarihte Tanımlanan Dermatolojik Hastalıklar Nelerdir?

Tarih boyunca birçok dermatolojik hastalık tanımlanmış ve bazıları zamanla daha iyi anlaşılmıştır. İşte tarihte bahsedilen önemli cilt hastalıkları:

Antik Çağ ve Ortaçağda Bilinen Cilt Hastalıkları

1. Cüzzam (Hansen Hastalığı)
   • MÖ 600’ler: Hindistan ve Çin’de kaydedildi.
   • Ortaçağ: Cüzzam kolonileri oluşturuldu, hastalar toplumdan izole edildi.
   • Günümüzde: Mycobacterium leprae bakterisinin neden olduğu, tedavi edilebilir bir hastalık.
2. Şark Çıbanı (Leishmaniasis)
   • Mezopotamya ve Mısır: MÖ 1500 civarında belirtileri tarif edildi.
   • Nedeni: Leishmania paraziti (tatarcık sineği ile bulaşır).
   • Belirtileri: Ciltte yaralar, çukurlaşmalar.
3. Frengi (Sifiliz) – “Büyük Çiçek”
   • 15. yüzyıl: Avrupa’da ilk büyük salgınlar.
   • Belirtileri: Deride yaralar, döküntüler, ileri evrede çöküntüler.
   • Bulaş yolu: Cinsel temas.
4. Çiçek Hastalığı (Variola)
   • Eski Mısır (MÖ 1000): Mumyalarda çiçek hastalığı izleri bulundu.
   • Ortaçağ Avrupa’sı: Büyük salgınlar, yüksek ölüm oranları.
   • Belirtileri: Vücutta irin dolu kabarcıklar, iz bırakan yaralar.
   • Aşı (1796): Edward Jenner tarafından geliştirildi.
5. Tinea (Mantar Enfeksiyonları)
   • Antik Yunan: Hipokrat mantar enfeksiyonlarını tanımladı.
   • Ortaçağ: “Ringworm” (halka şeklinde döküntüler) adıyla anıldı.
   • Nedeni: Dermatofit mantarlar.

Rönesans ve Modern Dönemde Tanımlanan Cilt Hastalıkları

6. Sedef Hastalığı (Psoriasis)
   • MÖ 460-377: Hipokrat, pullu cilt hastalıklarını tanımladı.
   • 19. yüzyıl: “Psoriasis” olarak isimlendirildi.
   • Belirtileri: Pullu plaklar, kaşıntı, inflamasyon.
7. Egzama (Atopik Dermatit)
   • 18. yüzyıl: İlk klinik tanımlar yapıldı.
   • Belirtileri: Kuru, kaşıntılı, kızarık cilt lezyonları.
8. Akne Vulgaris
   • Ortaçağ ve Rönesans: Ciltteki “safra dengesizliği” ile ilişkilendirildi.
   • Günümüzde: Sebum artışı ve bakteriyel faktörlerin neden olduğu biliniyor.
9. Rosacea (Gül Hastalığı)
   • 14. yüzyıl: İlk tanımlamalar yapıldı, kırmızı yüz hastalığı olarak biliniyordu.
   • Nedeni: Kesin bilinmemekle birlikte, damar genişlemeleri ve bağışıklık sistemi ile ilişkili.

Son Dönemde Tanımlanan Dermatolojik Hastalıklar

10. COVID-19 Cilt Belirtileri (2020 sonrası)
    • Yeni keşif: COVID-19 ile ilişkili “COVID toes” (parmaklarda şişlik ve renk değişiklikleri).
    • Diğer belirtiler: Kaşıntılı döküntüler, ürtiker benzeri kızarıklıklar.
11. VEXAS Sendromu (2020)
    • Genetik mutasyon ile ilişkili yeni bir hastalık.
    • Belirtiler: Cilt lezyonları, vaskülit benzeri döküntüler.
12. Monkeypox (Maymun Çiçeği – 2022 Salgını)
    • İlk tanım: 1958’de yapıldı, ancak 2022’de küresel salgınla gündeme geldi.
    • Belirtiler: Çiçek hastalığına benzer kabarcıklı döküntüler.

Sonuç

Dermatolojik hastalıklar tarih boyunca farklı şekillerde tanımlandı ve zamanla daha iyi anlaşıldı. Antik dönemlerde mistik veya lanet olarak görülen cilt hastalıkları, günümüzde bilimsel araştırmalarla daha net açıklanabiliyor.